Kilometerheffing spekt de Vlaamse staatskas

Door het verhogen van de kilometerheffing wordt de Vlaamse staatskas flink gespekt. In 4 jaar moet er ruim 164 miljoen euro extra binnenkomen. Een enorme bonus dus voor de staatskas waar voornamelijk transportbedrijven de dupe van worden. En dat terwijl een slimme kilometerheffing er voorlopig niet gaat komen.

1. Slimme kilometerheffing van de baan

In de aanloop naar de verkiezingen van vorig jaar was het begrip ‘slimme kilometerheffing’ een item. De meeste politieke partijen waren voor deze nieuwe heffing. Dit zou inhouden dat de kilometerheffing zou variëren naar gelang men de Belgische wegen gebruikt.

Iemand die in de spits rond de grote steden zou rijden, zou daar een hogere heffing voor betalen dan iemand die op een avond over een verlaten landweg rijdt.

1.1 Perfecte alibi gaat niet door

Dit idee zou de files moeten verminderen en beter voor het milieu zijn. Daarnaast zouden de dagelijkse weggebruikers meer betalen dan degenen die vaker het openbaar vervoer nemen.

De hoogte van de nieuwe heffing was nog niet bepaald. Maar het leek een perfecte alibi om de staatskas te spekken. En toch kwam de slimme kilometerheffing er niet.

De kilometerheffing zou variëren naar gelang men de Belgische wegen gebruikt.

2. Meer dan 63 miljoen in twee jaar

Nu, ruim een half jaar later, blijkt dat niet de slimme kilometerheffing, maar een verhoogd tarief voor vrachtwagens de staatskas moet spekken.

Het tarief is dit jaar omhoog gegaan. Dit moet leiden tot een verhoging van de financiële middelen in de staatskas van maar liefst 29 miljoen euro. In 2021 groeit dit bedrag door naar ruim 63 miljoen euro.

2.1 Vrachtwagens goed voor 700 miljoen euro aan kilometerheffing

In totaal leverde de kilometerheffing voor vrachtwagens in 2018 meer dan 712 miljoen euro op voor de Belgische staatskas. In Vlaamse deel hiervan bedroeg 449 miljoen. Afgelopen jaar was dat al meer dan 460 miljoen. Ook de komende jaren blijft dit bedrag dus stijgen.

In totaal leverde de kilometerheffing voor vrachtwagens in 2018 meer dan 712 miljoen euro op voor de Belgische staatskas.

3. Verhoogde kilometerheffing is ‘sturende maatregel’

De maatregel om de kilometerheffing voor vrachtwagens te verhogen wordt gepresenteerd als een sturende maatregel. Het lijkt er daarentegen op dat deze maatregel alles behalve sturend is. Het enige sturende is de inhoud van de schatkist dat omhoog gestuurd wordt.  

De slimme kilometerheffing die van de baan is, lijkt meer een voorbeeld van een sturende maatregel. Mensen zouden hiermee gestimuleerd worden op andere momenten en minder de auto te gebruiken. De verhoogde heffing voor vrachtwagens heeft dergelijke kenmerken niet.

3.1 Van belasting naar een retributie

De Belgische overheid wil nog een stap verder gaan. De heffing is nu nog een belasting. Maar onderzocht wordt de mogelijkheid om deze belasting om te zetten naar een retributie. De heffing vereist dan een tegenprestatie. Denk hierbij aan overheidsinvesteringen op het gebied van de infrastructuur.

Als gevolg van het recupereren van de btw moet de heffing dan nog meer gaan opbrengen. Vanaf 2022 wordt op een extra 75 miljoen gerekend. En in 2024 moet de grens van de 100 miljoen extra doorbroken worden.

In 2024 moet de grens van de 100 miljoen extra doorbroken worden.

4. Ruim 163 miljoen extra voor Vlaamse overheid

Kortom, een enorme boost voor de Vlaamse staatskas. Opvallend is dat de opbrengsten niet terecht komen in het potje voor mobiliteit, maar naar die van algemene middelen. De heffing voor vrachtwagens zal dus niet per se ten goede komen van de wegen waarover de vrachtwagens rijden.

In totaal rekent de Vlaamse overheid dus op ruim 163 miljoen euro extra in kas de komende jaren. De vraag is wat er met dit geld gedaan wordt.

En of de overheid goed heeft gedaan aan het verhogen van de kilometerheffing voor vrachtwagens in plaats van het toepassen van de slimme kilometerheffing.